Trong Y học cổ truyền, huyệt Trung Xung là một trong những điểm quan trọng, được xem như “chìa khóa” để mở cánh cửa của sức khỏe và sự cân bằng năng lượng trong cơ thể con người. Trong bài viết này, chúng ta sẽ khám phá sâu hơn về huyệt Trung Xung, từ khái niệm đến công dụng, cách tác động và thậm chí là cách thực hiện châm cứu để hỗ trợ trong trị liệu và duy trì sức khỏe hàng ngày.
Tổng quan về huyệt Trung Xung:
Huyệt Trung Xung là một trong những điểm chính trong hệ thống huyệt của Y học cổ truyền. Nó được xác định là một điểm nằm giữa hai huyệt chính, có vai trò quan trọng trong việc duy trì sự cân bằng năng lượng của cơ thể. Huyệt Trung Xung không chỉ là một điểm đơn giản trên cơ thể, mà còn là một biểu hiện của sự kết nối giữa các hệ thống cơ thể và tâm trí.
Huyệt Trung Xung là huyệt vị nằm trên bàn tay thuộc kinh tâm bào. Trong đông y nó thường sử dụng để hỗ trợ điều trị các trường hợp hôn mê, sốt cao, người bị nhói tim, đau quặn…
- Tên gọi: Trung Xung
- Xuất xứ: Giáp ẤT Kinh
- Ý nghĩa tên gọi: Theo trung y cương mục, huyệt này nằm ở đỉnh ngón tay giữa (có nghĩa là trung) và là nơi chạm với mạch khí của tâm kinh (xung) nên được gọi là huyệt Trung Xung.
- Đặc Tính Huyệt Trung xung: là huyệt đạo quan trọng nằm trên kinh Tâm Bào, đóng vai trò thiết yếu trong việc điều hòa khí huyết và sức khỏe tổng thể. Là huyệt thứ 9 thuộc hành Mộc, huyệt Trung xung được xếp vào loại huyệt Tỉnh và huyệt Bổ, có khả năng thanh lọc cơ thể, giải độc, an thần, và điều trị các chứng bệnh liên quan đến tim mạch, tiêu hóa, và tâm lý.
- Công dụng chính: hỗ trợ điều trị kích ngất, sốt cao, tim đau quặn.
Huyệt trung xung ở đâu, có công dụng gì?
Huyệt trung xung nằm ở ngay trên đỉnh đầu của ngón tay giữa. Việc xác định vị trí huyệt đạo này vô cùng đơn giản, chỉ cần quan sát bằng mắt thường. Hãy tập trung vào điểm chính giữa đỉnh đầu ngón tay giữa, đó chính là huyệt Trung Xung.
Theo các tài liệu Đông y, huyệt Trung Xung có tác dụng khai khiếu, thanh tâm và thoái nhiệt. Khi châm cứu hoặc bấm huyệt đúng cách sẽ mang lại hiệu quả:
- Theo kinh: Chữa tim quặn đau.
- Toàn thân: Có tác dụng kích ngất, hôn mê hoặc sốt cao.
Ngoài ra trong quyển thứ 7 Giáp ất, trong các trường hợp người bệnh bị nhiệt nóng đau tim quặn thắt thì tác động vào huyệt trung xung để trị.
Hướng dẫn châm cứu bấm huyệt Trung Xung trong YHCT:
Kỹ thuật châm cứu sẽ phụ thuộc vào huyệt đạo và vị trí của huyệt khi đó góc độ kim và độ sâu kim cũng khác nhau cụ thể như sau:
Hướng dẫn kỹ thuật châm cứu huyệt Trung Xung:
Khi châm cứu và huyệt này, Nên châm với độ sâu từ 0,1 đến 0,2 thốn với phương thẳng hoặc có thể châm dạng xuất huyết, châm cứu từ 1 đến 3 tháng từ 3 đến 5 phút.
Cách phối hợp với các huyệt vị khác:
- Phối 6 huyệt đó là: Đại Uyên (Phế 9) + Kinh Cừ (Phế 8) + Lao Cung (Tâm bào.8) + Liệt Khuyết (Phế 7) + Thiếu Xung và trung xung có công dụng trị lòng bàn tay nóng, khuỷu tay sưng (Thiên Kim Phương).
- Phối Mệnh Môn (Đc.4) trị người ốm sốt, đầu đau như búa bổ (Tư Sinh Kinh).
- Phối Quan Xung (Tam tiêu.1) + Thiếu Thương (Phế 11) + Thiếu Trạch (Tiểu trường.1) + Thiếu Xung (Tm.9) + Thương Dương (Đại trường.1) điều trị trúng phong bất tỉnh (trích Châm Cứu Đại Thành).
- Phối Liêm Tuyền điều trị dưới lưỡi sưng đau (trích Bách Chứng Phú).
- Phối Đại Chùy (Đc.14) + Hợp Cốc (Đại trường.4) điều trị thương hàn phát sốt
Khi kết hợp huyệt Trung Xung với các huyệt khác, sẽ giúp tăng cường hiệu quả trị liệu. Việc phối hợp huyệt Trung Xung với các phương pháp trị liệu khác như thuốc bắc, massage, yoga cũng là một cách tiếp cận toàn diện trong việc duy trì sức khỏe.
Một vài lưu ý khi bấm huyệt – châm cứu trị bệnh:
Một vài lưu ý để đảm bảo an toàn cũng như hiệu quả trong thời gian điều trị bấm huyệt – châm cứu
- Theo sát liệu trình, kiên trì không bỏ ngang giữa chừng.
- Tuyệt đối không tự ý châm cứu hay phối hợp huyệt, mọi người cần đến các trung tâm trị liệu uy tín để được các chuyên gia tư vấn liệu trình phù hợp.
- Có chế độ ăn uống, sinh hoạt khoa học để hỗ trợ tốt nhất cho quá trình điều trị. Không ăn đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ hay sử dụng các chất kích thích như bia, rượu, cafe…
- Luôn giữ tinh thần luôn thoải mái, không thức quá khuya hay ngủ không đủ giấc.
Mặc dù kích thích huyệt Trung Xung đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng cần lưu ý rằng phương pháp này không thể thay thế cho y học hiện đại trong các trường hợp bệnh lý nặng. Bấm huyệt và châm cứu chỉ đóng vai trò hỗ trợ, giúp giảm bớt triệu chứng chứ không thể chữa khỏi hoàn toàn. Do đó, việc lạm dụng và phụ thuộc hoàn toàn vào liệu pháp này là không nên.