Rượu Tequila là một loại rượu mạnh phổ biến được sản xuất từ cây Agave, hay còn được gọi là cây dứa sợi Mỹ hoặc cây thùa xanh. Đây là một loại rượu có nguồn gốc từ vùng Tequila ở Mexico. Rượu Tequila là đặc sản nổi tiếng của Mexico và có giá trị rất lớn trong văn hóa truyền thống của đất nước. Bài viết này sẽ giúp bạn tìm hiểu về rượu Tequila và các cách thưởng thức loại rượu này.
Lịch sử hình thành của rượu Tequila:
Tequila là dòng rượu có nguồn gốc từ hàng nghìn năm trước khi người Tây Ban Nha phát hiện ra Châu Mỹ, vậy câu chuyện về dòng rượu này như thế nào?
Nguồn gốc của Tequia
Tequila có lịch sử lâu đời, có thể bắt nguồn từ thời đại của người Aztec. Họ sử dụng cây Agave azul (cây thùa xanh) để làm ra một loại đồ uống có cồn gọi là “Pulque”. Pulque được dùng trong các nghi lễ tôn giáo và các dịp lễ hội của người Aztec. Tuy nhiên, do nền văn minh Aztec đã biến mất nên nguồn gốc thực sự của thức uống Pulque vẫn còn là một bí ẩn.
Vào thế kỷ 16, khi Tây Ban Nha xâm chiếm Mexico. Rượu brandy mang theo dự trữ nhanh chóng cạn kiệt khiến họ phải tìm cách thay thế. Người Tây ban Nha đã học từ thổ dân Mexcio sử dụng cây thùa xanh để làm ra một loại rượu chưng cất mạnh hơn Pulque.
Đầu những năm 1600, Hầu tước vùng Altamira tên là Don Pedro Sánchez de Tagle (một quý tộc người Tây Ban Nha) đã cho xây dựng nhà máy chưng cất rượu quy mô lớn đầu tiên của Mexico tại vùng Tequila, Jalisco. Và cái tên tequila bắt nguồn từ đây lan tỏa ra khắp thế giới. Don Pedro cũng được gọi là “cha đẻ của Tequila”.
Lịch sử hiện đại của tequila
Ban đầu, tất cả các loại rượu của Mexico được chưng cất từ cây thùa đều được gọi chung là Mezcal. Ở Mexico có hơn 30 loại cây thùa, vậy nên có rất nhiều loại rượu Mezcal khác nhau. Mỗi vùng đều có một loại rượu Mezcal đặc trưng riêng.
Năm 1758, gia đình Cuervo bắt đầu chưng cất rượu Tequila thương mại. Gia đình này cũng chính là những người đã khai sinh ra thương hiệu rượu Tequila Jose Cuervo nổi tiếng nhất thế giới hiện nay. Sau đó đến gia định Sauza và dần dần lan rộng.
Đến cuối những năm 1890, từ ‘Tequila’ được dùng để miêu tả loại rượu được chưng cất từ loại cây thùa xanh ở vùng Jalisco. Chỉ có loại rượu này mới được gọi là Tequila, nhằm phân biệt các loại rượu Mezcal khác. Năm 1902, Tequila đã thực sử trở thành một định nghĩa riêng biệt.
Tequila là rượu Mezcal. Nhưng không phải Mezcal nào cũng là Tequila
Năm 1974, chính phủ Mexico tuyên bố thuật ngữ “Tequila” là tài sản trí tuệ của Mexico. Điều này khiến việc sản xuất Tequila chỉ được quy định ở một số vùng nhất định của Mexico. Đồng thời bất cứ quốc gia nào khác có ý định tự sản xuất rượu Tequila của riêng họ đều là bất hợp pháp. Một hội đồng quản lý rượu Tequila cũng được thành lập nhằm quản lý thương hiệu và quảng bá văn hóa.
Rượu Tequila ngày nay đã trở thành một trong những loại rượu mạnh phổ biến trên toàn thế giới. Có nhiều thương hiệu Tequila nổi tiếng trên toàn cầu, mỗi thương hiệu mang đến những đặc trưng riêng biệt về hương vị, chất lượng và kiểu dáng. Những thương hiệu như Jose Cuervo,Patron, Don Julio, Sauza, và hàng loạt các thương hiệu khác đã được yêu thích và công nhận trên thị trường quốc tế.
Cách uống Tequila
Tequila có nồng độ cồn từ 38% đến 40%. Với một số loại có thể lên đến 55%. Hiện nay đa số rượu Tequila đều có độ cồn là 40%. Các nhà sản xuất thường chưng cất ra rượu có nồng độ cồn khoảng 50% rồi pha loãng về nồng độ cồn tiêu chuẩn. Công đoạn pha loãng này còn giúp giảm độ gắt của rượu.
Tequila chia thành hai loại chính: 100% từ cây thùa và mixto, chứa ít nhất 51% cây thùa còn lại là đường hoặc cây có đường khác. Nếu chai không ghi rõ “Tequila 100% de agave” hoặc “Tequila 100% puro de agave”, đó là mixto.
Tequila là loại rượu có mùi đặc trưng của cây thùa xanh. Vị của rượu thường được mô tả là có vị chua tươi mát như chanh, vị ngọt giống đường mía và cay nồng như quế, tiêu, gừng. Các loại Tequila mixto có thể được pha thêm nhiều hương vị từ trái cây, dược liệu khác, tạo nét độc đáo riêng.
Uống rượu Tequila theo phong cách truyền thống
- Không ướp lạnh: Rượu truyền thống Tequila thường không được ướp lạnh, nhiệt độ thấp sẽ làm giảm đáng kể hương vị của rượu. Cách ướp lạnh thường được sử dụng cho những loại rượu tequila có chất lượng thấp.
- Sử dụng 1 ly shot 40-45ml: Đây là lượng lý tưởng để thưởng thức Tequila. Sử dụng ly shot giúp tập trung cảm nhận hương vị một cách đầy đủ. Một shot teuila thường được gọi là caballito, trong tiếng Tây Ban Nha nghĩa là “con ngựa nhỏ”. Năm 2002, Ban Pháp luật Tequila đã thống nhất chọn Ly Ouverture Tequila là ly chính thức để uống tequila. Ly cũng phải do hãng Riedel sản xuất để đạt tiêu chuẩn.
- Dành cho các dòng Tequila lâu năm, chất lượng cao: Phong cách này thường được áp dụng cho các loại Tequila được ủ lâu, có chất lượng cao. Điều này giúp bạn tận hưởng và cảm nhận đầy đủ sự phức tạp và hương vị đặc trưng của từng loại Tequila.
Uống Tequila kèm theo chanh và muối
Phong cách này thường được áp dụng bởi những người ngoài Mexico và mang đậm tính giải trí, được gọi là “tequila cruda” hay được gọi theo thứ tự thành phần được dùng trước: lick-sip-suck (liếm muối – nốc rượu – mút chanh).
Thông thường, người ta sử dụng ly shot nhỏ hay ly có chân. Muối được bôi một lớp mỏng ở miệng của ly rượu và đặt một lát chanh bên cạnh. Đầu tiên, liếm muối từ miệng ly. Tiếp theo, nốc hết lượng Tequila trong ly. Cuối cùng, ngậm mút lát chanh để không bị sốc bởi độ nặng của rượu.
Kết hợp rượu Tequila và Sangrita
Sangrita trong tiếng La Tinh có nghĩa là “little blood” (giọt máu nhỏ). Đây là một loại nước ép được pha chế từ các thành phần như nước cà chua, nước cam, ớt, gia vị và các loại nước trái cây khác. Để uống Tequila kết hợp với Sangrita, người thưởng thức thường làm như sau:
- Chuẩn bị: Đặt một ly Tequila và một ly chứa Sangrita. Sangrita có thể được phục vụ ngay bên cạnh ly Tequila.
- Uống Tequila đầu tiên: Bắt đầu bằng việc uống 1 shot Tequila. Sau đó uống thêm một shot Sangrita. Đôi khi, người ta cũng thêm chút muối lên cánh tay trước khi uống tequila để tăng thêm hương vị và trải nghiệm.
Hương vị của Sangrita sẽ làm tăng vị chua giòn của Tequila. Vì vậy, sự kết hợp giữa Tequila và Sangrita tạo nên trải nghiệm thưởng thức phức tạp và độc đáo.
Ngoài ra, người Mexico còn thưởng thức Tequila theo một phong cách rất đặc biệt gọi là Tequila Bandera. Cách uống này sử dụng ba loại thức uống khác nhau, mỗi loại đại diện cho một màu sắc trên lá cờ Mexico:
- Nước chanh nguyên chất (được ướp lạnh) tượng trưng cho màu xanh lá cây.
- Tequila tượng trưng cho màu trắng.
- Sangrita tượng trưng cho màu đỏ.
Thứ tự uống sẽ là tequila trước tiên, sau đó sangrita và cuối cùng là nước chanh. Cách uống tequila theo màu cờ Mexico là một cách để tôn vinh văn hóa và truyền thống của Mexico. Lá cờ Mexico là biểu tượng của đất nước này, và cách uống này thể hiện sự tự hào của người Mexico đối với quê hương của họ.
Thưởng thức cocktail từ Tequila
Với những dòng rượu nổi tiếng như Tequila thì không thể thiếu các loại cocktail được pha chế từ chúng. Đây là 5 loại cocktail phổ biến được làm từ Tequila:
- Margarita: Margarita có vị chua ngọt độc đáo, được phục vụ trong những cốc margarita với muối ở cạnh cốc. Đây là một trong những loại cocktail được ưa chuộng nhất trên thế giới.
Tequila Sunrise - Tequila Sunrise: Tequila Sunrise có hương vị ngọt ngào, tươi mát, được phục vụ trong những ly thủy tinh cao. Loại cocktail này là một lựa chọn tuyệt vời cho những ngày hè nóng bức.
- Paloma: Paloma là một loại cocktail được làm từ rượu Tequila, nước chanh, nước ép bưởi hồng và Soda. Loại cocktail này có vị chua ngọt, tươi mát, được phục vụ trong những ly thủy tinh cao.
- Brave Bull: Brave Bull là một loại cocktail có hương vị mạnh mẽ được làm từ rượu Tequila, rượu bia đen, nước chanh và đường. Loại cocktail này có vị chua ngọt, cay nồng, được phục vụ trong những ly thủy tinh cao.
- Acapulco: Acapulco là một loại cocktail có vị chua ngọt, tươi mát, được phục vụ trong những ly thủy tinh cao. Acapulco là một lựa chọn tuyệt vời cho những người yêu thích hương vị của trái cây nhiệt đới.
Ngoài ra, còn có rất nhiều loại cocktail khác được làm từ rượu Tequila như Bloody Maria, Mexican Mule, El Diablo, Tommy’s Margarita,… Rượu Tequila sử dụng để pha cocktail thường là rượu chưa được ủ hoặc chất lượng thấp vì giá thành rẻ. Rượu Tequila lâu năm cũng có hương vị rất mạnh, sẽ lấn át các nguyên liệu còn lại.
Các món ăn phù hợp khi uống rượu Tequila
Những điều cần lưu ý khi lựa chọn món ăn kèm với rượu Tequila:
- Cân bằng cường độ hương vị: Chú ý đến sự hài hòa hương vị là cách tuyệt vời để đảm bảo sự kết hợp hoàn hảo giữa thức uống và món ăn. Ví dụ, loại Tequila có hương vị nhẹ nhàng có thể bị lấn át nếu món ăn có hương vị quá đậm. Lúc này, nên chọn loại đồ ăn nhẹ nhàng tương tự để cân bằng. Ngược lại, rượu Tequila chất lượng cao, lâu năm có hương vị rất mạnh, vì vậy nên được kết hợp với một món ăn có hương vị bùng nổ và đậm đà.
- Xét đến kết cấu của món ăn: Nếu bạn có món tráng miệng béo ngậy, bạn có thể kết hợp nó với tequila lâu năm, có hương vị êm ái để bổ sung cho nhau. Trong khi đó, một chiếc taco giòn sẽ hợp với loại tequila tươi mát, chùa giòn.
Các món ăn Mexico thường được ăn kèm khi uống Tequila
Tacos: Tacos chính là linh hồn của ẩm thực Mexico. Hãy thử ăn Tacos cá với hương vị tươi mát cùng một ly tequila trắng hoặc bạc. Nếu bạn đang thưởng thức tacos thịt đầy đặn như heo, hãy thử tequila reposado.
Hải sản tươi: Ceviche và tartare cá với gia vị đậm đà rất hợp với tequila bạc. Thậm chí sushi hay sashimi cũng không ngại kết đôi cùng loại tequila này. Mực nướng hoặc tôm có thể kết hợp kèm với Tequila bạc.
Các loại rau củ: Rau củ thường có hương vị nhẹ nhàng và tươi mát. Vì vậy khi kết hợp với các loại rượu Tequila trắng sẽ đặc biệt lôi cuốn. Măng tây, ớt xanh, cà chua xanh sẽ hợp với tequila bạc và reposado. rất hợp. Các món ăn từ quả bơ như guacamole nên thử dùng với tequila bạc.
Các loại thịt: Các món ăn từ thịt lợn, bò khi nướng lên sẽ rất cần thêm một ly rượu để nâng cao trải nghiệm vị giác.
Chocolate: Giống như hầu hết các loại rượu mạnh khác, tequila añejo rất hợp với chocolate đen – hoặc thậm chí cả chocolate sữa nếu là loại Tequila có kết cấu mềm mại.
Cách bảo quản rượu Tequila
Tequila là một loại rượu chưng cất, vì vậy nó không yêu cầu điều kiện bảo quản nghiêm ngặt như rượu vang. Các đặc tính và chất lượng của rượu tequila được xác định trong quá trình ủ trong thùng gỗ. Vì vậy chất lượng của rượu nên duy trì tương đối ổn định sau khi đóng chai.
Việc bảo quản Tequila tương đối đơn giản. Chỉ cần để rượu ở nhiệt độ phòng, tránh ánh sáng trực tiếp.
Khi mở chai, rượu tequila sẽ tiếp tục bị oxy hóa, ngay cả khi không có thêm oxy. Sự oxy hóa này diễn ra nhanh hơn nếu có nhiều không khí bên trong chai. Vì vậy, tốt nhất là tiêu thụ rượu tequila sớm càng tốt sau khi mở để tránh thay đổi chất lượng.
Cách sản xuất rượu Tequila
Tequila được sản xuất chính từ cây thùa xanh. Quy trình sản xuất rượu Tequila bao gồm 8 bước chính:
Bước 1: Thu hoạch cây thùa xanh
Cây thùa xanh được thu hoạch sau 7-8 năm trồng trọt.
Bước 2: Băm nhỏ, xử lý nguyên liệu và chiết xuất
Sau khi thu hoạch, cây thùa xanh được băm nhỏ thành từng miếng nhỏ. Sau đó, các miếng cây thùa xanh được nấu chín trong lò hơi để chiết xuất đường.
Bước 3: Nấu rượu Tequila
Sau khi chiết xuất đường, hỗn hợp được đổ vào bể nấu rượu để nấu sôi. Quá trình nấu sôi giúp loại bỏ các tạp chất và tinh chỉnh hương vị của rượu.
Bước 4: Lên men
Sau khi nấu rượu, hỗn hợp được làm nguội và thêm men. Men sẽ chuyển hóa đường thành rượu. Quá trình lên men kéo dài khoảng 2-3 ngày.
Bước 5: Chưng cất
Sau khi lên men, hỗn hợp được chưng cất hai lần để tinh lọc rượu. Chưng cất lần đầu tiên sẽ loại bỏ các tạp chất còn sót lại. Chưng cất lần thứ hai sẽ tăng nồng độ cồn của rượu lên khoảng 38-40%.
Bước 6: Lọc
Rượu sau khi chưng cất được lọc để loại bỏ các tạp chất và giúp rượu trong hơn.
Bước 7: Ủ
Rượu tequila được ủ trong thùng gỗ sồi từ 2 tháng đến 3 năm. Thường là thùng gỗ sồi Mỹ hoặc Pháp. Thời gian ủ càng lâu thì tequila sẽ càng có màu sẫm và phát triển hương vị phức tạp, phong phú hơn.
Bước 8: Pha trộn
Tequila được pha trộn với các loại tequila khác để tạo ra hương vị mong muốn. Từ blanco đến añejo, mỗi loại mang hương vị và đặc tính riêng biệt.
Phân loại các loại rượu Tequila
Tequila được phân thành 5 loại chính dựa trên thời gian ủ và màu sắc:
- Blance (trắng – White)/ Plate (bạc – silver): là loại rượu Tequila tinh khiết, trong suốt. Được đóng chai ngay sau khi trưng cất. Tequila Blance mang hương vị của cây thùa xanh đặc trưng và có vị ngọt tự nhiên. Rượu không qua quá trình ủ hoặc ủ không quá 2 tháng trong thùng thép hoặc thùng gỗ sồi.
- Joven (trẻ – young) / Oro (vàng – gold): là loại rượu Tequila Mixtos có thành phần được pha trộn giữa 2 hạng rượu Blanco và Reposado. Vì thế rượu có màu sắc và hương vị khác so với Tequila 100%.
- Reposado (ủ lại – rested): là loại rượu Tequila có màu vàng và mang hương vị hòa quyện giữa gỗ sồi và cây thùa xanh. Thường có màu ánh vàng và hương cây thùa và gỗ sồi. Rượu được ủ trong thùng gỗ sồi từ 2 đến 11 tháng.
- Anejo (aged – vintage): rượu được ủ trong thùng gỗ sồi rất lâu, từ 1 đến 3 năm. Do đó, Tequila Anejo có màu hổ phách và hương vị dịu nhẹ hơn so với Tequila Balance hay Plate.
- Extra Anejo (extra aged – ultra aged): dòng rượu này được ủ trong thùng gỗ sồi ít nhất 3 năm. Rượu có màu hổ phách đậm, hương vị nồng nàn.
Phân loại dựa theo nguyên liệu
- Tequila 100% de agave: rượu có thành phần từ 100% quả của cây thùa xanh, không pha thêm các nguyên liệu khác.
- Tequila Mixtos: thành phần Tequila từ cây Blue Agave chỉ chiếm 51%, 49% còn lại được chiết từ các loại trái cây hoặc nguyên liệu khác.
Các thương hiệu rượu Tequila nổi tiếng thế giới
Rượu Tequila có rất nhiều thương hiệu nổi tiếng thế giới. Dưới đây là một số hãng rượu nổi tiếng và lâu đời nhất sản xuất dòng rượu này.
1. Jose Cuervo
Jose Cuervo là thương hiệu tequila lâu đời nhất và nổi tiếng nhất thế giới. Thương hiệu này được thành lập vào năm 1795 bởi Jose Antonio de Cuervo. Jose Cuervo được sản xuất tại nhà máy chưng cất La Rojeña ở thị trấn Tequila, bang Jalisco, Mexico. Nhà máy chưng cất này là nhà máy chưng cất tequila lâu đời nhất hoạt động ở Mỹ Latinh.
Jose Cuervo có một danh mục sản phẩm đa dạng, bao gồm tequila blanco, reposado, añejo và extra añejo.
2. Patron
Patron là một thương hiệu tequila cao cấp được thành lập vào năm 1989 bởi John Paul DeJoria và Martin Crowley. Thương hiệu này được đặt tên theo từ tiếng Tây Ban Nha “patron”, có nghĩa là “ông chủ”. Patron được biết đến với hương vị phức tạp và tinh tế của nó.
3. Don Julio
Don Julio là một thương hiệu tequila cao cấp khác được thành lập vào năm 1942 bởi Don Julio Gonzalez. Thương hiệu này được đặt tên theo tên của người sáng lập, người đã dành hơn 60 năm để hoàn thiện quy trình sản xuất tequila của mình. Don Julio được biết đến với hương vị phong phú và cân bằng của nó.
4. 1800 Tequila
1800 Tequila là một thương hiệu tequila cao cấp được thành lập vào năm 1800. 1800 Tequila được biết đến với hương vị trái cây và vani. Thương hiệu này cũng nổi tiếng với sự kết hợp tinh tế giữa truyền thống và sáng tạo. Thu hút sự quan tâm của người yêu thích rượu Tequila trên khắp thế giới.
5. Sauza
Sauza là một thương hiệu tequila lâu đời thứ hai thế giới, được thành lập vào năm 1873 bởi Don Cenobio Sauza. Với quy trình sản xuất và chưng cất cẩn thận, Sauza mang đến hương vị tươi mát, độc đáo. Thương hiệu này cũng có một danh mục sản phẩm đa dạng, bao gồm tequila blanco, reposado, añejo và extra añejo.
6. El Jimador
El Jimador là một thương hiệu tequila bình dân được thành lập vào năm 1892. Với sứ mệnh tôn vinh người làm rượu, thương hiệu này được đặt tên theo “jimador” – người nông dân chuyên hái nước mía. Cái tên này đồng thời đại diện cho sự tận tụy và đam mê trong quá trình tạo ra Tequila. El Jimador nổi bật với hương vị tươi mát, đa dạng từ trái cây đến hạt, và là sự lựa chọn phổ biến của người yêu thích rượu Tequila với mức giá hợp lý và chất lượng đáng tin cậy.
7. Espolon
Espolon là một thương hiệu tequila bình dân khác được thành lập vào năm 1998. Với một loạt các sản phẩm từ Tequila Blanco tới Añejo, Espolon không chỉ nổi bật với chất lượng mà còn là biểu tượng cho nghệ thuật và sự sáng tạo trong làm rượu.
8. Hornitos
Hornitos là một thương hiệu tequila bình dân được thành lập vào năm 1950. Thương hiệu này nổi tiếng với sự đa dạng và chất lượng cao. Được sản xuất và trải qua quá trình lên men tỉ mỉ, Hornitos mang đến hương vị độc đáo, mượt mà và tươi mát. Thương hiệu này cung cấp nhiều loại sản phẩm Tequila, từ Blanco tới Añejo, cho phép người uống có nhiều sự lựa chọn phù hợp với khẩu vị cá nhân.
9. Cazadores
Cazadores là một thương hiệu tequila bình dân được thành lập vào năm 1922. Thương hiệu này được đặt tên theo từ tiếng Tây Ban Nha “cazadores”, có nghĩa là “thợ săn”. Với sự lựa chọn từ Tequila Blanco cho đến Añejo, thương hiệu này cung cấp một loạt các sản phẩm đa dạng để người uống có thể tận hưởng trải nghiệm Tequila theo sở thích cá nhân.
10. Tres Generaciones
Tres Generaciones là một thương hiệu cao cấp được thành lập vào năm 1928 bởi Don Cenobio Sauza, một trong những “cha đẻ của tequila”. Thương hiệu này được đặt tên theo ba thế hệ của gia đình Sauza, những người đã góp phần vào việc phát triển tequila. Tres Generaciones là biểu tượng của sự kế thừa và kính trọng về lịch sử trong việc sản xuất rượu Tequila.
Tequila là một loại rượu mạnh có hương vị độc đáo và lịch sử lâu đời. Nó là một thức uống phổ biến trên toàn thế giới và có thể được thưởng thức theo nhiều cách khác nhau.
Ngoài hương vị tuyệt vời, tequila còn là một phần quan trọng khi thưởng thức các món ăn Mexico. Tại đất nước Trung Mỹ này, đời sống văn hóa và ẩm thực thường xuất hiện rất gần gũi và đậm đà.
Từ vùng đất Jalisco, quê hương của tequila, đến khắp thế giới. Hương vị đặc trưng của nó đã lan tỏa và trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa rượu vang và cocktail.